خانه های چوبی و به طور کلی سازه های چوبی این روزها موردتوجه افراد بسیاری قرار گرفته است اما دلیل این میزان توجه و استقبال از خانه های چوبی چیست؟ سازه‌های چوبی به دلایل مختلفی مانند سازگاری با محیط زیست ، سرعت اجرای بالا، دوام و استحکام مناسب، موفق به کسب جایگاه ویژه‌ای نزد افراد گوناگون شده‌است. امروزه در بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان، زندگی در خانه های چوبی تبدیل به امری عادی و متداول شده است. در این مطلب قصد داریم با دلایلی که باعث شده سازه های چوبی در میان مردن محبوب شوند مطالبی را با هم مرور کنیم. با گروه بین المللی آمیتیس همراه باشید.
دلایل محبوبیت خانه های چوبی
دلایل بسیاری باعث محبوبیت خانه های چوبی شده است. شاید بتوان گفت که امروزه زندگی در خانه های چوبی نسبت به زندگی در خانه‌های دیگر برتری پیدا کرده است اما دلیل این برتری چیست؟ در ادامه قصد داریم برخی از برتری‌های سازه های چوبی را نام ببریم و در مورد هر کدام توضیحاتی را بیان کنیم:
۱- سرعت اجرای بالا
سرعت اجرای سازه‌های چوبی بسیار سریع‌تر از دیگر سازه‌ها است. این سرعت به قدری بالا است که می‌توان یک خانه یا ویلای چوبی دو طبقه را در کمتر از دو ماه ساخت. البته باید توجه داشت که این قسمتی از ماجرا است و ساخت این سازه‌ها یک بخش دیگر هم دارد که به زمان بیشتری نیاز دارد. آماده‌سازی قطعات چوبی و زمین و همچنین نصب اتصالات ممکن است اندکی بیشتر زمان ببرد. اما به دلیل این‌که بسیاری از این زمان صرف آماده‌سازی قطعات در فرایند پیش ساخت می‌شود، سرعت اجرای کار بسیار بالا می‌رود و مشتری می‌تواند در زمان بسیار کوتاهی خانه خود را تحویل بگیرد. همچنین باید در نظر داشت که اگر کل زمان مورد نیاز برای تمام مراحل ساخت و پیش ساخت خانه‌های چوبی را در نظر بگیریم باز هم نیاز به زمان بسیار کمتری نسبت به ساخت خانه با دیگر متریال‌ها دارد.
۲- سازگاری با محیط زیست
سازگاری با محیط زیست خانه های چوبی بسیار بیشتر از سازه‌های دیگر است. بیشتر مصالح استفاده شده در سازه های چوبی تجدیدپذیر، پایدار و دوست‌دار محیط زیست هستند. چوب را می‌توان تنها ابزار ساختمانی با کربن خنثی دانست که باعث ایجاد آلودگی زیست‌محیطی نمی‌شود. همچنین شاید بارها نخاله‌های ساختمانی را در مناطق متفاوت دیده باشید. این نخاله‌ها در حقیقت باقی‌مانده خانه‌هایی است که تخریب شده‌اند و می‌توانند تا سال‌ها در طبیعت باقی بمانند و آن را آلوده کنند. مزیت سازه های چوبی پس از تخریب این است که نخاله‌هایی با جنس چوب می‌توانند با سرعت بسیار بالایی جذب طبیعت شوند. همین امر نشان دهنده یکی دیگر از فاکتورهای سازگاری با محیط زیست خانه‌ها و ویلاهای چوبی است. نتایج تحقیقات نشان می‌دهد به ازای هر مترمکعب چوبی که در ساخت و ساز استفاده می‌شود، از تولید حدود ۸۰۰ کیلوگرم از گازهای گلخانه‌ای جلوگیری می‌شود. بگذارید با بیان دیگری بگوییم، اگر در ساخت یک خانه چوبی ۲۰ مترمکعب چوب استفاده شود، ۱۶ تن کربن و گاز گلخانه‌ای کمتری وارد جو زمین می‌شود. این میزان برابر رانندگی با خودرو به میزان ۹۰۰۰۰ کیلومتر است. پس می‌توان گفت برای جلوگیری از گرم شدن زمین بهتر است کم‌کم به سراغ استفاده از منابع تجدیدپذیر که سازگاری با محیط زیست دارند برویم.
۳- بهینه بودن مصرف انرژی
از دیگر نکاتی که باعث می‌شود سازگاری با محیط زیست ویلاها و خانه های چوبی را بیشتر درک کنیم، مصرف بهینه انرژی در آن‌ها است. نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد که انرژی موردنیاز در خانه‌های چوبی کمتر از خانه‌هایی است که با استانداردهای سنتی ساخته شده‌اند. سازه های چوبی میزان کمتری دما را انتقال می‌دهند و در نتیجه اتلاف انرژی در آن‌ها بسیار پایین‌تر از بسیاری از موادی است که در ساختمان‌سازی از آن‌ها استفاده می‌شود. کم شدن میزان مصرف انرژی باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها نیز می‌شود و می‌توان این نکته را هم به عنوان یکی دیگر از مزایای زندگی در خانه چوبی دانست.
۴- ایمن، سبک، محکم و با دوام
شاید مهندسی پیشرفت‌های بسیاری کرده باشد و مصالح تغییرات بسیاری را به خود دیده باشند اما هنوز هم به دلیل استحکام و وزن سبک، می‌توان چوب را یکی از ایمن‌ترین مصالح برای ساخت خانه دانست. چوب‌ها می‌توانند کمی خم شوند، خاصیتی که آجرها نمی‌توانند داشته باشند به همین دلیل در بسیاری شرایط مانند زلزله، چوب‌ها اندکی خم می‌شوند و ترک نمی‌خورند. خانه‌های آجری با ایجاد کوچک‌ترین تغییراتی در پایه خانه، سریعاً ترک می‌خورند و نه تنها ظاهر خوبی ندارند، بلکه مقاومت‌شان شدیداً کاهش پیدا می‌کند و هزینه ترمیم و بازسازی بسیار زیادی را نیز به صاحب‌خانه تحمیل می‌کنند.
همان‌طور که گفتیم انعطاف‌پذیری بیشتر و وزن کمتر سازه های چوبی باعث شده تا بتوان آن‌ها را یکی از مصالح مناسب برای ساختن خانه‌هایی با مقاومت بیشتر در برابر زلزله دانست. ژاپن یکی از زلزله‌خیزترین کشورهای جهان است. مردم این کشور از گذشته دور خانه‌های خود را از چوب بامبو می‌ساختند تا میزان صدمات ناشی از زلزله را کاهش دهند. بناهای چوبی علاوه بر سبکی و انعطاف‌پذیری مزیت‌هایی دیگری نیز در برابر زلزله دارند. کمتر بودن میزان آسیب در هنگام زلزله در مقایسه با بناهای دیگر و همچنین راحتی تعویض چوب بخش‌های آسیب‌دیده از مهم‌ترین مزیت‌های خانه های چوبی در مقایسه با خانه‌های دیگر است. تحقیقات بسیاری که در خصوص زلزله‌ها، تأثیر آن‌ها بر سازه های چوبی و رفتارهای لرزه‌ای سازه های چوبی انجام شده و نتایج آن زمینه را برای ساختن ساختمان‌های چوبی بلندتر فراهم کرده است.
۵- مقاومت در برابر آتش‌سوزی
بله کاملاً درست خواندید. یکی دیگر از مزایای خانه‌های چوبی مقاومت آن‌ها در برابر آتش‌سوزی است. ممکن است این سؤال در ذهن‌تان پیش بیاید که مگر چوب جزو مواد احتراقی نیست؟ جواب این سؤال بله است اما باید به خاطر داشته باشید که سرعت سوختن آن پایین است و چوب از هدایت حرارت بسیار کمی برخوردار است. همین امر موجب کند شدن روند تخریب می‌شود. بناهای فولادی به دلیل ضریب انتقال حرارت و دیگر ویژگی‌های فلزات به سرعت از هم می‌پاشند و خطر فرو ریختن ناگهانی ساختمان وجود دارد.
همچنین امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی چوب‌ها را با استفاده از فناوری‌های نانو و مواد دیگر می‌پوشانند تا روند سوختن آن‌ها کندتر شود و فرصت بیشتری به افراد برای خاموش کردن آتش و خروج از ساختمان داده شود.
۶- عایق صدا
چوب نه تنها عایق خوبی برای حرارت است و می‌تواند میزان انرژی مصرفی خانه را کاهش دهد بلکه می‌تواند میزان سر و صدای محیط را هم کم کند و شبیه به یک عایق صدا عمل کند. چوب یک عایق صدای کامل نیست اما می‌تواند بخش زیادی از سر و صداهای اطراف را جذب کند و از میزان شدت آن‌ها بکاهد. چوب را می‌توان کاراترین عایق صدا در میان مواد سازنده خانه دانست مخصوصاً اگر از آن برای عایق‌کاری میان اتاق‌ها و بخش‌های مختلف استفاده شود. برای درک بیشتر میزان عایق بودن چوب همین بس که بگوییم در بسیاری از سالن‌های بزرگ و مجلل موسیقی دنیا از چوب استفاده شده تا صداهای خارج سالن را به داخل منتقل نکند و صدایی عالی در آن ایجاد شود. البته برخی پا را فراتر می‌گذارند و چوب‌های سازه را به عایق‌های دیگری که برای صوت و سر و صدا وجود دارد، مجهز می‌سازند تا میزان کارایی آن‌ها بیشتر از پیش شود.
۷- هزینه کمتر
مصالح خانه‌های سنتی نه تنها سازگاری با محیط زیست ندارند بلکه بسیار گران هستند. تفاوت قیمت مصالحی مانند فولاد و آلیاژهای فلزی دیگر، بتن، سنگ و سیمان با چوب یکی از مواردی است که می‌تواند باعث شود قیمت خانه های چوبی بسیار پایین‌تر از سایر بناها باشد. همچنین به دلیل سرعت اجرای بالا و کار کمتر، نیاز به نیروی کار کمتر برای روزهای کمتر است. کاهش شدید میزان کلی دستمزد پرداخت شده باعث کاهش نسبتاً مناسب قیمت سازه های چوبی می‌شود. حمل و نقل آسان‌تر به دلیل سبکی و عدم نیاز به ضد زنگ از دیگر مواردی است که می‌تواند در هزینه ساخت بناهای چوبی نقش داشته باشد. البته درست است که برخی فلزات زنگ نمی‌زنند و اکسید نمی‌شوند اما این فلزات قیمت بسیار بالاتری دارند و هزینه‌ها را افزایش می‌دهند.
۸- زیبایی‌شناسی
بیش از ۵۰۰۰ نوع چوب مختلف در جهان وجود دارد که بر روی آن‌ها از راه‌ها و روش‌های مختلفی برای فراوری، بهبود خواص و کاهش نقطه ضعف‌ها استفاده می‌شود. قطعاً در میان این انواع متفاوت نوعی مناسب برای هر فردی با هر سلیقه‌ای پیدا می‌شود تا بتواند خانه‌ای با استفاده از چوب دلخواه خود بسازد. این چوب‌ها خواص متفاوتی نیز دارند برخی برای استفاده از خاصیت آکوستیک‌شان انتخاب می‌شوند برخی برای رنگ و ظاهرشان و برخی دیگر برای دوام و کیفیت‌شان مورداستفاده قرار می‌گیرند. هر چند از نظر بسیاری افراد چوب با رنگ طبیعی و رگه‌های خود زیباتر است اما افراد سلیقه‌های متفاوتی دارند و می‌توانند چوب را به رنگ دلخواه‌شان درآورند.
شاید بتوان گفت که چوب و سازه های چوبی از نظر زیبایی‌شناسی محدودیتی ندارد و تنها محدودیتی که برای آن وجود دارد میزان تخیل افراد است. تخیل می‌تواند به نوعی پیش نمایش بهترین و برجسته‌ترین طرح‌های مهندسی شود که می‌توانید با استفاده از آن‌ها خانه های چوبی رؤیایی خود را بسازید.
۹- مقاومت در برابر آب و رطوبت
درست است که بسیاری از چوب‌ها با قرار گرفتن در معرض آب و رطوبت، متورم می‌شوند و از کیفیت و مقاومت‌شان کاسته می‌شود اما در میان انواع متفاوت چوب‌ها، برخی در برابر آب و رطوبت مقاومت بسیار بالاتری دارند. همین مقاومت در برابر رطوبت برخی چوب‌ها و کارایی بیشتر چوب‌های مقاوم در مقایسه با بسیاری از مصالح دیگر باعث شده تا هنوز هم بسیاری از خانه‌های شمال کشور حداقل بخشی چوبی داشته باشند. همان‌طور که گفتیم پیشرفت علم و فناوری هم به کمک سازندگان خانه های چوبی آمده است و باعث شده تا با استفاده از پوشش‌های مختلف میزان مقاومت چوب در برابر آب و رطوبت را بالاتر ببرند.
امیدواریم مطالعه این مقاله مورد رضایت شما واقع شده باشد. در ادامه مطالعه مطلب محافظت از خانه چوبی چگونه است و به چه نکاتی باید توجه کرد؟ را پیشنهاد می‌کنیم.
