آپارتمان نشینی مزایای خاص خودش را دارد. اما همه ما می‌دانیم که زندگی در خانه چوبی چقدر می‌تواند رویایی و جذاب باشد! به خصوص در این روزهای سخت که برای حفظ سلامتی خود و اطرافیانمان باید در خانه بمانیم. در این مقاله می‌خواهیم بگوییم که چرا خانه چوبی بهتر از آجری است؟ می‌توان گفت که اولین و برجسته‌ترین مزیت خانه‌های چوبی، دلپذیر بودن آن‌ها است. حضور در این نوع خانه‌ها به طور عجیبی حس و حال را بهبود می‌بخشد و سلامت روان را افزایش می‌دهد. همچنین خانه‌های چوبی تاثیر مثبتی بر آلرژی و حساسیت دارند. چرا که این خانه‌ها از گچ و سیمان به دور هستند و با طبیعت تعامل زیادی دارند. هیچ عنصر دیگری در زیبایی توان مقابله با چوب را ندارد به همین دلیل می‌توان فهمید که چرا خانه چوبی بهتر از آجری است. چوب به خانه فضای طبیعی، گرم و صمیمی می‌بخشد. چوب علاوه بر ساخت خانه، برای دیزاین دکوراسیون هم پرکاربرد است و طرفداران زیادی دارد. با چوب می‌توان دکوراسیونی مملو از هنر، احساس، عشق و… ساخت چرا که دکور چوبی روح و سلیقه زیبای صاحب آن را به نمایش می‌‌گذارد. امروزه بیشتر خانه‌های مدرن از چوب ساخته شده‌اند یا دیزاین داخلی آن‌ها چوبی است.
آشنایی با تاریخچه خانه چوبی
مطالعه تاریخ استفاده از چوب به خوبی گویای آن است که چرا خانه چوبی بهتر از آجری است. چوب یک منبع تجدیدپذیر است که در طول تاریخ از آن به عنوان مصالح ساختمانی استفاده می‌شد. چرا که ساخت خانه با چوب بسیار آسان‌تر از سایر مصالح بود. همچنین چوب سبکی چوب و جابه‌جایی راحت آن از دیگر علل استفاده از چوب در زمان قدیم بود. هر چند که تاریخ استفاده از چوب در ایران به طور دقیق مشخص نیست اما شواهد حاکی از آن است که در دوره عصر حجر نیز در ایران استفاده از چوب رواج زیادی داشته است. به گفته یک باستان شناس معروف فرانسوی به نام رومن گیرشمن، مردم ایران قرن‌ها قبل از مهاجرت آریایی‌ها از چوب برای ساخت خانه‌هایشان استفاده می‌کردند. بعد از ظهور اسلام کاربرد چوب در معماری و صنایع دیگر ادامه پیدا کرد مانند: منبرها، درهای مساجد و…
مهم‌ترین آثار به جا مانده چوبی در ایران
- دستگاه چنگ که ساخت استاد قنبری‌مهر است و در سازمان میراث فرهنگی نگهداری می‌شود.
- نخل سوگواری که در دوره صفویه ساخته شده است. پایه‌های این نخل 8 متری از جنس چوب صنوبر و بدنه آن از چوب چنار است. نخل سوگواری در یزد نگهداری می‌شود.
- درب مسجد فیض کاشان که در سال 889 هجری قمری توسط خواجه عمار ساخته شده است.
- درب امامزاده سید سلطان نایین ساخته شده از چوب گردو است.
- درب چوبی مسجد جامع عتیق شیراز از چوب تبریزی و در دوره عمرو بن لیث صفاری ساخته شده است. این درب عظیم و زیبا امروزه در موزه پارس نگهداری می‌شود.
- درب امامزاده زید واقع شده در بازار کفاش‌ها که در دوره صفویه ساخته شده است.
- میز معرق و منبت کاری شده که توسط استاد امامی ساخته شد و در حال حاضر در کاخ نیاوران نگهداری می‌شود.
- اتاق خاتم کاخ مرمر تهران و تالار خاتم در مجلس شورای اسلامی که توسط هنرمندان معاصر ساخته شده است.
- درب مسجد جامع کبیر یزد به طول هشت متر که در قرن هفتم هجری قمری ساخته شده است.
- میز خاتم در کاخ سعد آباد و میز خاتم در سازمان میراث فرهنگی که ساخته دست هنرمندان معاصر است.
- و…
این آثارهای قدیمی و باارزش نشان‌گر این هستند که چرا خانه چوبی بهتر از آجری است.
چرا برای ساخت خانه باید از چوب استفاده شود؟
به جرات می‌توان گفت که مهم‌ترین پاسخ به سوال چرا خانه چوبی بهتر از آجری است ، دوام چوب است. چوب نه تنها برای ساخت خانه بلکه در ساخت مواردی مانند: کلیسا، پل، سونا، استخر و… هم کاربرد دارد.
حال می‌خواهیم با چند مورد از مزیت‌هایی که باعث می‌شود بگوییم که چرا خانه چوبی بهتر از آجری است ، آشنا شویم:
1- افزایش سرعت و کاهش هزینه
همان‌طور که قبلا گفتیم سرعت ساخت خانه با چوب بسیار بیشتر از ساخت خانه با گچ و سیمان است. این امر موجب کاهش هزینه در نیروی کار است.
2- تنوع بالای چوب
حدود 5000 نوع چوب مختلف برای ساخت خانه چوبی در طرح‌ها و رنگ‌های گوناگون موجود است. برخی از این چوب‌ها برای ساخت در و پنجره، برخی دیگر برای عایق کاری و تعدادی هم برای مسائل صوتی مناسب‌اند. در کل می‌توانیم بگوییم چوب پتانسیل بسیار بالایی برای رنگ، بریده، تراش و صیقل داده شدن دارد.
3- خاصیت مکانیکی چوب
چوب هر چقدر هم که سبک باشد، باز هم از مقاومت بالایی برخوردار است و حتی اگر خراب شود می‌توان آن را به راحتی تعمیر و بازسازی کرد. یکی دیگر از ویژگی‌های مهمی که باعث شده چوب همچنان بعد از سال‌ها پیشرفت در اختیار مهندسان باشد، امنیت آن است. همان‌طور که می‌دانید چوب به آسانی خم می‌شود اما آجر فاقد این خاصیت است. به همین خاطر اگر در فونداسیون خانه چوبی تغییراتی به وجود آید، خانه به آرامی جا به جا می‌شود اما خانه ساخته شده با آجر و سیمان، ممکن است فرو ریزد یا ترک بخورد و ظاهر نامناسبی به خود گیرد. جالب است بدانید که معمولا در جنوب شرقی آمریکا خانه‌ها از چوب ساخته می‌شوند. چرا که زمین آنجا خاک سستی دارد و آجر و سیمان می‌توانند باعث فرو رفتن خانه به زمین شوند. فکر می‌کنیم که حالا دیگر کاملا متوجه شده باشید که چرا خانه چوبی بهتر از آجری است !
4- دوست طبیعت
خانه‌های چوبی تجدیدپذیر و دوست‌دار طبیعیت و آب و هوا هستند. جالب است بدانید قطع درختان پیر و ساخت خانه چوبی می‌تواند تاثیر مثبتی بر آب و هوا داشته باشد. چرا که درختان پیرتر نسبت به درختان جوان کربن دی اکسید کمتری جذب می‌کنند. خانه‌ها و سازه‌های چوبی کربن دی اکسید موجود در محیط را جذب کرده و آلودگی ناشی از حمل و نقل را خنثی می‌کنند.
5- عدم زنگ زدن
اگر می‌خواهید متوجه شوید که چرا خانه چوبی بهتر از آجری است بهتر است بدانید که چوب به هیچ وجه زنگ نمی‌زند. تنها ممکن است که بعد از مدتی اکسید شود. اما این امر در مقایسه با زنگ‌زدگی فلز بسیار بی‌اهمیت است.
6- مقاومت در برابر رطوبت
حتما شنیده‌اید که چوب بسیار رطوبت‌پذیر است و وقتی در برابر آب و باران قرار می‌گیرد، متورم می‌شود! اما نگران نباشید. همه چوب‌ها اینگونه نیستند. طی یک فرآیند چهار نوع مختلف چوب را مورد بررسی قرار دادند تا میزان رطوبت‌پذیری آن‌ها سنجیده شود. نام این چهار نوع چوب عبارت‌اند از:
- سدر سرخ غربی (Westerm red cedar)
- شوکران غربی (Douglas fir)
- Sitka Spruce
- westerm Hemlock
در طول این تحقیق چوب‌ها را خشک کردند به طوری که میزان رطوبت آن‌ها به 6 تا 10 درصد رسید. سپس چوب‌ها را در یک محیط آزاد به مدت یک سال به حال خود رها کردند. بعد از گذشت یک سال معلوم شد که میزان رطوبت دریافتی چوب‌ها در این مدت متفاوت بوده است به طوری که مقدار رطوبت سدر سرخ غربی بین 9 تا 11 درصد بود. این در حالی است که سطح رطوبت باقی چوب‌ها به 14 تا 21 درصد رسیده بود. نتیجه بر آن شد که میزان جذب رطوبت در چوب سدر سرخ غربی در حداقل‌ترین حالت ممکن است. این تحقیق نشان‌گر آن است که برخی از چوب‌ها جذب رطوبت کمی دارند و برخی دیگر به دلیل جذب رطوبت بالا در صنایع دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند.
آیا خانه چوبی آکوستیک است؟
در ادامه این مطلب می‌خواهیم برویم سراغ یکی دیگر از دلایلی که ثابت می‌کند چرا خانه چوبی بهتر از آجری است . بله درست حدس زدید! با این که خانه‌های چوبی در عایق کردن صدا به طور کامل عمل نمی‌کنند اما در مقایسه با رقیبان خود مانند خانه‌های سیمانی کارایی بیشتری دارند. جالب است بدانید که در برخی از سالن‌های کنسرت، سینما یا تئاتر در سرتاسر جهان از چوب استفاده می‌کنند چرا که چوب به طور ذاتی و طبیعی صدا را خفه می‌کند و باعث می‌شود در آن اتاق، صدا به طور مناسبی منعکس شود.
سرعت ساخت سازه‌های چوبی
چرا خانه چوبی بهتر از آجری است ؟ زیرا همان‌طور که قبلا گفتیم سرعت ساخت در این نوع خانه‌ها بالا است. این امر موجب می‌شود تا به نیروی انسانی کمتری نیاز باشد و مصرف انرژی به حداقل‌ترین حالت ممکن برسد. در نتیجه با کمترین میزان هزینه و نیروی انسانی می‌توان یک خانه زیبا و مقاوم ساخت.
مقاومت در برابر زلزله
اگر تا اینجای مطلب قانع نشده‌اید که چرا خانه چوبی بهتر از آجری است در ادامه مقاله همراه آمیتیس باشید. جالب است بدانید که خانه‌های چوبی به دلیل وزن کم‌شان، در برابر زلزله تا 9 ریشتر مقاومت می‌کنند. این امر از خسارات مالی و جانی زیادی جلوگیری می‌کند. خانه‌های چوبی برای کشور زلزله خیزی مانند ما بسیار کاربردی هستند. از این مطلب می‌توان نتیجه گرفت که اگر یک خانه چوبی داشته باشید، از زلزله، آتش، آلودگی و… به دور هستید به همین دلیل است که می‌گوییم خانه چوبی بهتر از آجری است.
انتخاب چوب مناسب
استفاده از چوب‌هایی مانند کاج یا صنوبر در ساخت خانه‌های چوبی بسیار رایج است. شاید برای‌تان سوال باشد که بهترین زمان برای قطع چوب کی است؟ چوب مرطوب معمولا برای ساخت خانه مناسب نیست چرا که می‌تواند تغییر شکل دهد. بهتر است که برای ساخت و ساز سطح رطوبت چوب‌ها 20 درصد باشد. ضخامت مناسب الوارهای چوب برای ساخت دیوار بین 15 تا 35 سانتی‌متر است. الوارها می‌توانند بسته به سلیقه سازنده بنا، به صورت گرد یا مربع بریده شوند.
طریقه ساخت خانه چوبی
ممکن است با شنیدن اسم خانه و طراحی سازه چوبی، تصویر خانه‌ای با سقف شیب‌دار که وسط یک جنگل پر از دار و درخت است، به ذهن‌تان خطور کند. درست است! یکی از بخش‌های اصلی در سازه چوبی که معمولا مورد توجه سازندگان قرار می‌گیرد، ساخت یک سقف شیب‌دار و چوبی است. متراژ خانه‌های چوبی وابسته به سلیقه و بودجه افراد است. به طور کلی در طراحی سازه چوبی باید به عوامل زیر توجه داشت:
- طراحی سازه چوبی
- سقف یا خرپا
- ارتفاع سقف تا زمین
- نوع رنگ در ساخت خانه‌های چوبی
- نوع درب و پنجره
- مقاومت سازه چوبی در برابر آتش و زلزله
- نوع چوب مصرفی
- تعداد طبقات
- و…
این عوامل در تعیین قیمت و طراحی سازه چوبی بسیار موثر هستند. شاید با خودتان فکر کنید که خانه‌های چوبی تنها مناسب یک یا چند شهر خاص هستند. اما باید بدانید این تفکر اشتباه است. شما می‌توانید در هر شهر کشور عزیزمان، از شمال گرفته تا مشهد و تبریز، صاحب یک خانه چوبی زیبا باشید!
سخن آخر
خانه‌های چوبی عمر بسیار بالایی دارند به طوری که اگر از مواد و چوب‌های مناسب و مقاوم ساخته شوند می‌توانند تا سال‌ها عمر کنند. خانه‌های چوبی در هرفصلی و در برابر هر نوع شرایط جوی مقاوم هستند. در صورت مناسب نبودن چوب و عدم مرغوبیت، در طراحی سازه چوبی دچار مشکل می‌شوید چرا که پایداری خانه کاهش پیدا می‌کند. بعد از آشنایی با مزیت‌ها، ویژگی‌ها و زیبایی‌های خانه چوبی امیدوارم دیگر به این نتیجه رسیده باشید که چرا خانه چوبی بهتر از آجری است! زندگی در این خانه‌های دلنشین بسیار رویایی و جذاب است. چرا که بوی چوب و صدای آن هنگام راه رفتن در خانه می‌تواند با روح آدمی ارتباط برقرار کند. در صورتی که از مطالعه کردن این مقاله رضایت داشته‌اید توصیه می‌کنیم مقاله صفر تا صد ویلای چوبی را نیز مطالعه بفرمایید.
