چوب ترموود (Thermo Wood) یکی از انواع چوبهایی است که با انجام فرایند ترمو در برابر حرارت مقاوم می‌شود و خواص مناسب دیگری مانند دوام بالا، مقاومت در برابر پوسیدگی، افزایش استحکام، مقاومت در برابر حمله حشرات و یکنواختی بیشتری کسب می‌کند. این چوب مقاوم را می‌توان هدیه علم به صنعت ساخت سازه چوبی دانست تا این سازه‌ها در برابر حرارت و حمله حشرات مقاومت بیشتری داشته باشند.
چوب را می‌توان یکی از اولین مصالحی دانست که بشر برای ساخت خانه از آن استفاده کرده است. پس از انقلاب صنعتی و افزایش شهر نشینی، استفاده از مصالح جدید مانند سیمان، بتن و آهن افزایش یافت اما اکنون پس از گذشت چندین سال، با توجه به مسئله گرمایش زمین و استفاده از منابع تجدید پذیر ساخت سازه، خانه و ویلای چوبی در بسیاری از کشورها دوباره رونق گرفته است. یکی از دلایل این رونق کمک بسیار زیاد علم به صنعت چوب بوده است.
تاریخچه ترموود
معلوم نیست که اولین بار چه کسی و در چه زمانی از روش حرارت دادن و سوزاندن چوب برای بالا بردن مقاومت آن استفاده کرده است اما این روش در میان افراد و ملت‌های بسیاری مرسوم بوده است. در قرن اخیر فنلاند اولین کشوری بود که در سال ۱۹۳۰ میلادی به طور علمی این موضوع را مورد آزمایش و بررسی قرار داد و خود را تبدیل به یکی از پیشروترین کشورها در زمینه ساخت و تولید ترموود کرد. اولین خط تولید ترموود و مرکز تحقیقات فنی ترموود نیز در این کشور قرار دارد.
چوب ترمو چگونه تولید می‌شود؟
برای ساخت چوب ترموود یا چوب مقاوم در برابر حرارت نیاز است تا آن را فراوری کنند. این کار با روش‌های متفاوتی انجام می‌شود که در تمام این روش‌ها سه مرحله خشک کردن، حرارت دادن و خنک کردن وجود دارد. چوب ترموود این مراحل را باید پشت سر بگذارد تا چوب مقاوم در برابر حرارت تولید شود.
۱- خشک کردن
پس از این‌که درختان قطع شده را در اندازه‌های مورد نظر برش دادند و الوارها و تخته‌های چوبی برای تولید ترموود ساخته شد، آن‌ها را به کارگاه‌های تولید ترموود می‌فرستند. اولین قدم برای تولید ترموود حرارت دادن به چوب برای خشک کردن آن است. در این مرحله با کمک بخار آب و حرارت دمای ۱۰۰ درجه ایجاد می‌کنند و سپس این دما را تا ۱۳۰ درجه افزایش می‌دهند. پس از این‌که چوب زمان لازم را در این دما گذراند آن را خنک می‌کنند تا خشک شود.
۲- حرارت دادن
در این مرحله باید چوب‌ها با توجه به نوع و رده‌ای که دارند به دمای ۱۸۰ تا ۲۱۵ درجه سانتی‌گراد رساند. این چوب‌ها برای مدت مشخصی در این دما می‌مانند تا صمغ و رطوبت موجود در آن‌ها به صورت کامل خارج شود و مواد غذایی موجود در آن‌ها به مواد غیر غذایی تبدیل شود. در این مرحله نیز از بخار آب برا حفاظت از چوب استفاده می‌شود.
۳- خنک کردن
برای خنک کردن چوب مقاوم ترموود از روش رطوبت استفاده می‌کنند. در این مرحله بر روی چوبهایی که مرحله حرارت دیدن را پشت سر گذاشته‌اند، اندکی آب می‌پاشند تا به تعادل دمایی مناسب و رطوبت ۴ تا ۶ درصد برسد. در اینجا فرایند تولید و ساخت چوب ترموود به پایان می‌رسد و می‌توان از چوب‌ها استفاده کرد.
توجه داشته باشید که این فرایند باعث تغییر رنگ چوب می‌شود و چوبهایی که فرایند ترمو بر روی آن‌ها انجام شده به رنگ قهوه‌ای تیره، تغییر رنگ می‌دهند. باید توجه داشته باشید که این چوب‌ها اگر بدون پوشش در معرض تابش مستقیم نور خورشید قرار بگیرند به مرور تغییر رنگ می‌دهند و رنگ آن‌ها به رنگی میان خاکستری و نقره‌ای در می‌آید.
باید بدانید که معمولاً فرایند گرما دادن با استفاده از بخار آب انجام می‌شود. بخار آب هم می‌تواند از چوب‌ها در برابر سوختن حفاظت کند و هم بر تغییرات شیمیایی چوب تأثیرگذار باشد. برای دوست‌داران محیطزیست باید بگوییم که این تغییزات باعث تغییر ماهیت چوب نمی‌شود و این نوع چوب مقاوم همچنان با محیطزیست سازگار هستند.
ویژگی‌های چوب ترمو
این نوع چوب مقاوم در برابر حرارت یا ترموود در سازه‌های چوبی استفاده‌های بسیاری دارند. دلیل علاقه سازندگان سازه‌های چوبی به استفاده از این چوب مزایای و ویژگی‌های مناسبی است که این چوب‌ها در فرایند ترمو کسب می‌کنند. از مهم‌ترین ویژگی‌هایی که چوب ترموود کسب می‌کند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
ثبات ابعاد
چوب ترموود پس از انجام عملیات ترمو رطوبت بسیاری را از دست می‌دهند. رطوبت این چوب‌ها پس از فرایند به ۴ تا ۶ درصد می‌رسد. این اتفاق باعث می‌شود تا جذب رطوبت و تبادل حرارت چوب و محیط اطراف آن به میزان زیادی کاهش یابد. همین امر موجب می‌شود تا انبساط و انقباض آن کاهش یابد. کاهش انبساط و انقباض چوب، ثبات ابعادی بیشتری به آن می‌دهد و استفاده از آن را راحت‌تر می‌کند.
دوام بالا
یکی دیگر از مزایایی که چوب ترموود به دلیل از دست دادن رطوبت کسب می‌کند دوام بالا است. همان‌طور که در پاراگراف بالا گفتیم عملیات ترمو باعث می‌شود تا میزان انبساط و انقباض چوب کاهش یابد. از دیگر مزایای این مورد، کاهش میزان ترک خوردن و پوسته‌پوسته شدن چوب است و در نتیجه میزان دوام و مقاومت آن بالاتر می‌رود.
مقاوم در برابر پوسیدگی و حشرات
حرارتی که به چوب ترمو اعمال می‌شود باعث می‌شود تا زنجیره‌های قندی موجود در چوب شکسته شوند و مواد غذایی موجود در چوب تبدیل به موادی غیر غذایی شوند. این کار موجب می‌شود تا منابع غذایی موجود در چوب که حشرات و قارچ‌های مولد پوسیدگی تولید می‌کنند از بین رود و دیگر حشرات به دلیل عدم وجود مواد غذایی، علاقه‌ای به این چوب‌ها نداشته باشند. یکی از دلایل رایج بودن استفاده از چوب مقاوم ترموود در سازه چوبی با دوام همین مسئله است.
خلوص و یکنواختی
از بین رفتن رزین، صمغ و مواد مضر موجود در چوب مانند فرمالدهیدها باعث می‌شود تا چوبی با خلوص بالا و با رنگی یکنواخت ایجاد شود که می‌توان از آن در داخل و خارج سازه چوبی استفاده کرد. یکنواختی رنگ باعث می‌شود تا چوب مقاوم ترموود علاوه بر دوام بالا، زیبایی خاصی نیز داشته باشد.
کاربردهای چوب ترمو
شاید بسیاری افراد فکر داشتن ویلای چوبی را در سر خود می‌پرورانند. پیشرفت علم باعث شده تا محصولاتی نظیر چوب مقاوم ترمو یا ترموود به وجود بیاید. این چوب ویژگی‌های بسیار بهتری نسبت به چوب‌های عادی دارد و به همین دلیل می‌تواند امنیت و آسایش افراد را بیشتر تأمین کند. این چوب کاربردهای بسیاری در صنعت ساختمان دارد که مهم‌ترین کاربردهای آن عبارت‌اند از:
- کف‌پوش
- دیوار پوش
- دکوراسیون داخلی
- پله
- نرده
- آلاچیق
- لوور
- روف گاردن
- قرنیز
- استخر و سونا
- درب و پنجره
- نمای خارجی سازه چوبی
- نمای داخلی سازه چوبی
- زیر سقف
مزایای ترمو وود
چوب مقاوم ترموود علاوه بر ویژگی‌ها و کاربردهای بسیار مناسب، مزایای زیادی نیز دارد. این مزایا باعث شده تا از آن به عنوان یک مصالح مناسب برای سازه چوبی یاد شود. از مهم‌ترین مزایای چوب ترموود می‌تواند به موارد زیر اشاره کرد:
- قابلیت نصب آسان، سریع و راحت
- ثبات و دوام در برابر شرایط محیطی
- مقاوم در برابر ساییدگی
- برش آسان
- امکان جا به جایی راحت به مکان دیگر
- نگهداری آسان
- قابلیت شستشو
معایب ترمو وود
شاید اگر بخواهیم در مورد معایب چوب ترموود صحبت کنیم باید به یک نکته بسیار مهم اشاره کنیم و آن قیمت این چوب مقاوم است. ترموود قیمت نسبتاً بالایی دارد و همین امر می‌تواند هزینه‌های ساخت سازه چوبی را بالا ببرد. البته باید توجه داشت که با توجه به مزایای بسیار آن باز هم گزینه‌ای ایدئال و به صرفه است اما همین قیمت بالا ممکن است برخی افراد را با شک و تردید مواجه کند. یکی دیگر از معایب استفاده از چوب‌های گوناگون مانند ترموود قطع درختان است که البته این عیب را می‌توان با وضع قوانین مناسب رفع کرد. کشورهایی مانند کانادا که هر ساله چند هزار درخت در آن قطع می‌شود با وضع قوانین مناسب توانسته‌اند که نه تنها جلوی نابودی جنگل‌ها را بگیرند بلکه بر میزان آن‌ها بیفزایند.
آیا با چوب ترموود آشنایی دارید؟ از ویژگی‌ها و مزایای این چوب مقاوم چه می‌دانید؟ نظرات، تجربیات و اطلاعات خود را با ما در قسمت کامنت به اشتراک بگذارید.
در صورتی که مطالعه این مطلب برایتان سودمند بود پیشنهاد می‌کنیم مطلب صفر تا صد ویلای چوبی را مطالعه کنید.
