ساخت ویلای چوبی در داخل و خارج از کشور، به طور کلی تقریباً مراحل اجرایی یکسانی دارد. موضوع اصلی هزینه ساخت ویلای چوبی است که بسیار متفاوت و البته تعیین کننده است. ساخت ویلاهای چوبی با سازههای دیگر متفاوت است. ساختمانهای معمولی همگی از مصالح بتنی و فولادی ساخته شدهاند، اما همانطور که از اسم پیدا است، ساخت ویلا چوبی با اصلیترین مصالح طبیعی یعنی چوب صورت میگیرد. مراحل ساخت ویلای چوبی در همه جا تقریباً یکسان است. تفاوت، در تکنولوژی مورد استفاده و یا بعضاً تفاوتهای فرهنگی موثر در طراحی معماری ویلا است. مواردی مانند متراژ ، تعداد طبقات، نحوه محاسبات و نوع چوب به کار رفته در ساخت، نقش بسیار موثری در برآورد هزینهها دارد. پیش از این بارها پیرامون موضوع ساخت ویلای چوبی مطالبی را بیان نمودهایم. در این مقاله قصد داریم تا توضیحات جامع و کاملی پیرامون این موضوع بیان کنیم. این توضیحات به شما کمک میکند تا اطلاعات درستی در این باره به دست بیاورید و در زمان خرید ویلای چوبی به موارد مهمی که در تعیین نوع کیفیت موثر هستند، از آنها استفاده نمایید. هر چه میزان شناخت شما به عنوان خریدار از مراحل ساخت ویلای چوبی بیشتر و بهتر باشد، قدرت تشخیص و در نهایت انتخاب شما بیشتر و بهتر خواهد بود. با داشتن اطلاعات درست میتوانید ویلاهای چوبیای را که میبینید بررسی و تحلیل نمایید و از کیفیت آنها مطمئن شوید. درست است که شاید با دیدن یک سازه چوبی نتوان از محاسبات و یا میزان مقاومت آن مطلع شد و حتماً باید به اطلاعات محاسبات آن دسترسی داشت یا اینکه آن را مورد آزمایش قرار داد. ولی به طور کلی با بررسی سوابق سازنده و بررسی چشمی، میتوان از سلامت و کیفیت ویلای چوبی خریداری شده مطمئن شد. در این مقاله قصد داریم به معرفی و بررسی مراحل ساخت ویلاهای چوبی بپردازیم و توضیح دهیم که اساساً مراحل ساخت چه مراحلی هستند و هزینه ساخت ویلای چوبی حدوداً چقدر است. بسیاری از مراحل ساخت ویلا چوبی با ساخت دیگر ساختمانها با یکدیگر مشترک است، لذا در آن شرایط برآورد قیمت چندان سخت نیست، چون کار همان کار است. اما نکته اصلی تفاوت قیمت کیفیت چوب مورد استفاده و نحوه اجرای ویلای چوبی است. کیفیت اجرا و روشهای به کارگیری در اجرا در قیمت تمام شده موثر هستند. از این رو مهم است که چه کسی کار را برای شما انجام داده است. زیرا دستمزد پیمانکاران متناسب با کیفیت کارشان متفاوت است. هر چه کیفیت کار بیشتر باشد، طبیعتاً در صورت خوب بودن کیفیت مصالح مورد استفاده، ماندگاری و بازده کاری ویلای مورد نظر بیشتر خواهد بود، زیرا هزینههای پرداختی بابت تجربه کاری و دقت نظر انجام شده در کار است. به این ترتیب اهمیت داشتن شناخت و اطلاعات در این زمینه برای همگان واضح و روشن است. گروه بینالمللی آمیتیس افتخار دارد تا با ارائه بهترین کیفیت در زمینه ساخت ویلای چوبی ، همواره همراه و پشتیبان مخاطبان خود در جهت دستیابی به ویلاهای چوبی با کیفیت باشد. تمام محصولات آمیتیس دارای گواهینامه WCD ایالات متحده آمریکا و DIN آلمان هستند. لازم به ذکر است که استاندارد دبلیو سیدی، در زمینه ایمنی مصالح و یا محصول مورد ارائه صادر میشود و در زمینه ساخت ویلاهای چوبی به معنی این است که ویلاهای ارائه شده همگی در برابر آتشسوزی و زلزله ایمن بوده و امنیت و سلامت ساکنین تا درصد بسیار بالا و قابل توجهی تأمین شده است. همچنین گروه بینالمللی آمیتیس تنها ارائه دهنده بیمه تضمین کیفیت در کشور و خاورمیانه، در زمینه ساخت ویلا چوبی است. در ادامه با آمیتیس همراه باشید.
ساخت ویلای چوبی و الزاماتی که باید در نظر گرفت
در ساختوساز ویلای چوبی عوامل متفاوتی نقش دارند. باید نسبت به تمامی آنها اطلاعات اولیه داشت و تلاش کرد تا اطلاعات خود را به روز کرد. تکنولوژی ساخت در دنیا با سرعت بالایی در حال پیشرفت است. در ادمه به معرفی و توضیح مراحل ساخت ویلای چوبی خواهیم پرداخت.
محاسبات تأسیسات مکانیکی ( آب و فاضلاب)
اجرای اسکلت (ستون – تیر – سقف)
محاسبات اولیه
نه تنها در ساخت ویلاهای چوبی بلکه در هر نوع ساختوسازی، ابتداییترین قدمی که برداشته میشود، انجام مطالعات ابتدایی، برای جمعآوری اطلاعات لازم برای محاسبات اولیه است. نتیجه این محاسبات تعیین کننده همه چیز است. ابعاد تمام المانهای سازهای، تمهیدات لازم برای اجرای سازه، حجم و اندازه مصالح و موارد مورد نیاز، همه اینها و بسیاری از موارد دیگر، همگی وابسته به نتیجه محاسبات اولیه هستند. حتی یکی از مهمترین آیتمها که برآورد هزینه ساخت ویلای چوبی است به همین موضوع وابسته است. لذا این بخش بسیار حائز اهمیت است. از این رو باید توجه ویژه به این بخش نمود. اگر این بخش مورد بیدقتی واقع شود میتواند خسارات جانی و مالی جبران ناپذیری به بار بیاورد. از این رو بسیار مهم است که چه افرادی با چه صلاحیتی اقدام به بررسی، مطالعه و محاسبات اولیه مینمایند. در ادامه به معرفی اجزای زیرمجموعه این بخش خواهیم پرداخت. این بخشها خود به تنهایی دنیایی متفاوت و بسیار گسترده هستند. اما وقتی در کنار یکدیگر قرار میگیرند تکمیل کننده یکدیگر بوده و به مجموع آنها محاسبات گفته میشود. در ادامه با آمیتیس همراه باشید.
انجام آزمایشات مکانیک خاک
در این مرحله از ساخت ویلای چوبی با انجام آزمایشاتی، مقاومت خاک محل احداث ویلای چوبی را از نظر خواص فیزیکی و شیمیایی مورد بررسی قرار میدهند. این کار کمک میکند تا بتوانند مقاومت خاک در برابر بار ثقلی وارده را بسنجند. با انجام گمانهزنیهای لازم به عمقهای متفاوت مورد نظر، نوع و جنس خاک را در اعماق مختلف بررسی مینمایند. (گمانه به چاههای با قطر کم گفته میشود که عمقی بین 10 تا 30 و بعضاً 50 متر دارند. اگر این چاهها با دستگاه حفاری اجرا شود، متناسب با عمق مورد نظر ممکن است توسط لولههای حفاری به قطر 4 تا 14 اینچی انجام شوند. اما اگر به وسیله انسان انجام شود، قطر حفرهها به اندازه عرض شانه انسان بالغ است.) این بررسی کمک میکند تا موارد مختلفی که مربوط به جنس خاک شده و عملکرد آن را در برابر بارهای وارده مشخص میکند بیشتر شناخته و نتایج جدیتر و معتبرتری به دست بیاورند. در این آزمایشات مواردی را مورد بررسی قرار میدهند، در ادامه به بخشی از انواع این آزمایشها اشاره میکنیم:
میزان نفوذپذیری خاک
این آزمایش به ما نوع تیپ خاک ( تیپ خاک به طور کلی به 4 دسته تقسیم میشود) را معرفی مینماید. خاک به 4 تیپ، بسیار خوب (تیپ 1)، خوب (تیپ 2)، متوسط (تیپ 3) و ضعیف (تیپ 4) تقسیم میشود. میزان توانایی تحمل خاک در برابر فشارهای وارده از تیپ 1 به تیپ 4 کاهش مییابد.
همارز یا معادل
به برسی میزان نسبت ماسه و خاک میپردازد. یعنی به ما میگوید خاک چقدر ماسه دارد.
آزمایشهای دانهبندی
در این آزمایشها با بررسی دانهبندی خاک، نتایج ویژهای پیرامون خصوصیات خاک به دست میآید. این نتایج در به دست آوردن میزان عبوردهی آب به ما کمک میکند.
انواع آزمایشهای برش مستقیم، تحکیم، تراکم، سه محوری و …
در نهایت تمامی این آزمایشات به ما کمک میکنند تا خاک محل ساخت ویلا چوبی مورد نظر را به خوبی بشناسیم. تعیین نوع تیپ خاک اصلیترین نتیجه به دست آمده از مقاومت خاک برای انجام محاسبات است.
هر چند که شاید به دلیل سبک بودن سازه چوبی، در ساخت ویلاهای چوبی چندان نیازی به انجام تمامی این محاسبات نداشته باشیم. اما بر اساس آییننامههای موجود در زمینه محاسبات و ساخت سازههای چوبی، موظف به بررسی و شناخت نوع خاک مورد نظر هستیم. زیرا هر چه بیشتر و بهتر بدانیم با چه خاکی روبرو هستیم در تأمین امنیت و سلامت ساکنین آن موفقتر خواهیم بود. این بخش اولین بخش از مراحل ساخت ویلای چوبی به شمار میرود.
طراحی معماری
در این بخش، که یکی از اساسیترین تفاوتهای ساخت ویلا چوبی نسبت به دیگر ویلاها است، به طراحی معماری آن میپردازیم. معماری اصلیترین چیزی است که در اولین نگاه به یک ساختمان به چشم میآید. اصلیترین عامل زیبایی شناسی در این زمینه، معماری است. معماری نقش بسیار پررنگی بر احوالات انسان دارد. اینکه ارتفاع سقف چقدر باشد، ورودی از کجا باشد، پنجرهها کجا و به چه میزان باشند، به عبارتی تمام فضای داخلی و به تبع آن فضای خارجی و حتی نما، همگی در طراحی معماری مد نظر قرار میگیرند. در معماری، مهم است که کاربری فضا چیست. قطعاً معماری یک فضای اداری با یک فضای مسکونی فرق دارد. این تفاوت در جانمایی فضاهای داخلی و در حقیقت در فضاسازی داخلی است. وظیفه اصلی معماری در حوزه ساختمان، جدا از مباحث مهندسی و فنی، ایجاد تعادل و زیبایی در محیط مورد نظر است. حتی کوچکترین جزئیاتی که ممکن است در رفاه حال ساکنین موثر باشد در معماری دیده شده است. عرض راهروها، فضای پیچش و گردش داخل محیط، به عبارتی هر چیزی که مربوط به محیط اطراف میشود، در حوزه تصمیمگیری معماری است. حتی فراتر از آن، معماری برای چیدمان داخلی محل سکونت نیز تصمیم میگیرد. همه اینها مبتنی بر شناخت از انسان، روحیات و عواطف و اخلاقیات او است. شاید یکی از اصلیترین موارد موثر در هزینه ساخت ویلای چوبی همین موضوع معماری باشد. در حال حاضر، معماری ساخت ویلاهای چوبی آمیتیس بر اساس سبک معماری انگلستان، کانادا و اسکاتلند است. همچنین محوطهسازی آنها، که بخش جدانشدنی از معماری است، به سبک اسپانیا و ژاپن صورت گرفته است. همین سبکشناسی و استفاده از آنها در ساخت ویلا چوبی ، خود بیانگر اصلی تفاوت در ارائه و کیفیت است. تفاوت این سبکها مبتنی بر رعایت نسبتها و در نظر گرفتن اولویتها است. تفاوت و تمایز معماری سبک انگلیسی و اسکاتلندی مربوط به تفاوتهای فرهنگی و دورههای سلطنتی مختلف در این دو سرزمین است. به عنوان مثال سبک تئودور انگلیسی که به قرن شانزده میلادی باز میگردد، دارای سقفهای مثلثی، اتاق پذیرایی بزرگ و عموماً نمایی چوبی است. اما سبک اسکاتلندی سعی در بر هم زدن تقارنهای معماری دورههای قرن وسطی را دارد. معماری کانادا آمیختهای از سبک نیوگوتیک و یا احیای سبک رنسانس انگلستان است. این سبک به نوعی شیوه و سیاق مدرن معماری دوره گوتیک انگلستان است. در هر صورت رعایت موارد مربوط به سبکهای مختلف معماری اساس و شیوه تفاوت در طراحیهای انجام شده است.
طراحی سازه
دیگر موضوع اساسی در ساخت ویلای چوبی ، موضوع طراحی سازه است. این بخش تقریباً تنها بخشی است که باید به طور کامل بر اساس قواعد و دستورات آییننامهای صورت بگیرد. هر یک از دیگر بخشها را شاید بتوان بر اساس برخی تجربیات و بعضاً به طور موقت به نتیجه دلخواه رساند، اما این بخش از حساسیت و اهمیت ویژهای برخوردار است. لذا باید بر اساس دستورالعمل و قوانین قید شده در آییننامه محاسبات سازههای چوبی بینالمللی یا همان AITC صورت بگیرد. این آییننامه مربوط به موسسه چوب ایالات متحده آمریکا است که در سال 1952 بنیانگزاری شد. (American Institute of Timber Construction – AITC) این موسسه در سال 2019 به عنوان زیرمجموعهای از اداره بازرسی چوب اقیانوس آرام (Pacific Lumber Inspection Bureau – PLIB) شناخته شد. این آییننامه تمام موارد مربوط به ملاحظات سازهای برای طراحی اسکلت چوبی را مد نظر قرار داده است. ارائه اطلاعاتی مبنی بر شرایط الزامی چوب مورد استفاده، تا نحوه بررسی و محاسبه اتصالات، طول تیرها و ستونها، فاصله ستونها از یکدیگر و مجموعاً تمامی مواردی که به موضوع سازه ویلای چوبی مربوط باشد را به طور کامل بیان نموده و محدودههای مورد نظر را بیان میدارد. معمولاً بالغ بر 30 تا 35% مراحل ساخت ویلای چوبی مربوط به اجرای اسکلت آن است. علت اصلی اینکه معماری سازه های چوبی ژاپنی با این نوع ویلاهای چوبی متفاوت است، تفاوت در آییننامههای آنها است. برای همین موضوع است که آییننامه آمریکا در ژاپن مورد استفاده قرار نمیگیرد. این تفاوت در این موضوع است که در آییننامه مربوط به رفتارشناسی سازهها در زمان زلزله، سازههای ژاپنی طوری طراحی شدهاند که نیروی زلزله را در ستونها (اجزای سازهای عمودی) مستهلک و مهار کنند، اما در آییننامههای مربوط به آمریکا، تیرها (اجزای سازهای افقی) وظیفه مهار و کنترل نیروی زلزله را دارند. این تفاوت باعث میشود تا روشهای ساخت و طراحی تا حدود قابل توجهی از هم متمایز باشد. این موضوع خود بیانگر اهمیت اصول طراحی سازه است. روش طراحی بسیار به نوع مصالح وابسته است. لذا دیگر موضوع موثر در تفاوت روشهای محاسبه چوب در دسترس برای ساختوساز است. چوبهای در دسترس در انگلستان ویژگیهای مشترکی با چوبهای موجود در آمریکا و کانادا دارند. از این رو میتوان آییننامه آمریکا را برای همه آنها به کار برد. به طور کلی طراحی و ساخت ویلا چوبی چندان گوناگون و متفاوت نیست، اما از نظر بنیان محاسباتی و نظرگاه بررسی سازهای با هم تفاوتهایی دارند.
طراحی پی (فونداسیون)
بعد از طراحی معماری و پس از آن، طراحی سازه، بر مبنای نقشه معماری طراحی شده، نوبت به طراحی و تحلیل پی یا همان فونداسیون سازه میرسد. پی، بخش مهمی از سازه است. این بخش دارای بیشترین وزن در اسکلت است. سنگینی پی، باعث میشود تا سازه به راحتی حرکت نکرده و جابجا نشود. تمام اجزای سازهای وظیفه دارند تا تمام نیروهای وارده را به پی منتقل نمایند. اگر در این میان نتوانند فشار وارده را تحمل نمایند، خودشان دچار مشکل شده و چرخه انتقال نیرو قطع میشود. فونداسیون به دلیل اینکه در زمین مدفون میشود، بیشترین قابلیت انتقال نیروی وارده توسط زلزله و یا سیل را به خود زمین دارد. پیش از این پیرامون انجام آزمایش مکانیک خاک مطالبی را بیان نمودیم. اصلیترین دلیل این محاسبات به اجرای پی باز میگردد. نیرویی که به واسطه پی به خاک وارد میشود، در کمترین حالت، جمع وزن تمام اجزای سازه به علاوه وزن تمام تجهیزات، وسایل و حتی ساکنین است. این اندازه از نیرو در واحد سطح (مترمربع) چندان کوچک و قابل اغماض نیست. به همین دلیل بررسی میزان مقاومت فشاری (ثقلی) خاک بسیار مهم است. در صورت بروز زلزله و یا سیل یا وزش باد شدید، اجزای عمودی سازه تحت فشار یا کشش قرار میگیرند. این نیروها به واسطه اتصالات طراحی شده، از کوتاهترین مسیر به فونداسیون منتقل شده و از آن به خاک منتقل میگردد. این بخش از مراحل ساخت ویلای چوبی نقش مهمی در جمعبندی تمام طراحیها و زحمات اجرای سازه را بر عهده دارد. نتیجه تمام محاسبات سازهای و اجرای اسکلت، تماماً در کارکرد صحیح پی متبلور میشود. نکته قابل توجه این است که، محاسبه پی آخرین مرحله محاسبات سازه است، اما اولین اقدام برای اجرای سازه و اولین مرحله برای آغاز عملیات ساختمانی، اجرای فونداسیون است. در این مرحله، ابتدا حدود جانمایی سازه را مشخص میکنند. سپس متناسب با نقشههای سازهای ارائه شده توسط محاسب، اقدام به کندن زمین و اصطلاحاً خاکبرداری، میکنند. تأکید میکنیم که ویلای چوبی به دلیل سبک بودن، چندان نیاز به پی عمیق ندارد و عموماً فونداسیون آنها کم عمق است. در بسیاری از مناطق، حتی عملیات پیکنی انجام نمیشود، بلکه روی سطح زمین به ارتفاع حدود 30 تا 60 سانتیمتر (متناسب با حجم سازه) پی اجرا میشود و تنها زیر پی در نقاطی خاص، برای تحکیم خاک و فراهم ساختن شرایط انتقال نیروی فونداسیون، شمع (پایل) اجرا میگردد. لازم به ذکر است که این شمعها متناسب با وزن ویلای چوبی بوده و با شمعهای اجرا شده در سازههای فولادی و بتنی که وزن بسیار بیشتری نسبت به خانه چوبی دارند، کاملاً متفاوت است.
محاسبات برق
یکی دیگر از مراحل ساخت ویلای چوبی ، داشتن محاسبات تأسیسات برقی است. این محاسبات در زمینه تآمین نیاز ساکنین و امنیت آنها حائز اهمیت است. برق نیرویی سیال و دارای جریان است. اساساً از حرکت الکترونها جریان برق شکل میگیرد، لذا بنیان امور بر محاسبه، هدایت و کنترل آن است. هدف در انجام محاسبات تأسیسات برقی این است که بدانیم در ویلای چوبی مورد نظر، چه نوع تجهیزاتی مورد استفاده قرار میگیرد و چه نیازهایی باید بر طرف شوند. به عنوان مثال شرایط برق کشی یک ویلای چوبی بزرگ با 6 اتاق خواب، با شرایط برقکشی یک ویلای چوبی با 1 اتاق خواب کاملاً متفاوت است. در ساخت ویلاهای چوبی ، دقت مضاعفی به موضوع تأسیسات برقی و مکانیکی میکنند. چون معمولاً این نوع سازهها خارج از شهر و محل تجمع احداث میشوند. در صورت بروز حادثه ممکن است در مدت زمان بیشتری طول بکشد تا مورد کمک و حمایت نهادهای حمایتی قرار بگیرند. از طرفی چون اصلیترین مصالح آنها چوب است و چوب به طور کلی قابل اشتعال است، لذا این موضوع درصد احتمال خطر را افزایش میدهد. از این رو باید با دقت و وسواس بیشتری نکات و امور مرتبط با ایمنی را بررسی و محاسبه نمود. از طرفی به دلیل اینکه در ساخت ویلا چوبی انتظار میرود زیبایی و کیفیت در یکجا با هم جمع شده باشند، همه چیز باید در نهایت دقت و کیفیت به انجام برسد. از این رو باید کیفیت اجرای تأسیسات برقی بسیار بالا باشد. این موضوع ممکن نیست، مگر با داشتن یک نقشه محاسبات که تمام موارد و نکات مهم را در آن دیده شده باشد. در نقشه محاسبات برق، جانمایی کلیدها و پریزها، محل نصب روشناییها در فضاهای داخلی و خارجی، مسیرهای حرکت کابلها و سیمها در دیوار، کف و سقف ساختمان و هر نوع سیمکشی و یا کابلکشی مورد نظر مشخص شده است. از این رو باید از قبل محل نصب پکیج، سیستم تهویه، روشویی و … مشخص شده باشد. این خود اهمیت مطالعه و محاسبات پیش از اجرا را نشان میدهد. دانستن همه موارد مصرفی برق باعث میشود تا بتوان میزان فشار وارده به سیستم را به درستی محاسبه نمود و برای انتخاب فیوضها و بررسی مسیر مناسب جهت به کارگیری سیستم ارت تصمیمگیری نمود. رعایت ایمنی بخشی از هزینه ساخت ویلای چوبی را به خود اختصاص میدهد. هر چند شاید افرادی وجود داشته باشند که تجربه ساخت ویلای چوبی بدون داشتن نقشه تأسیسات برقی را داشته باشند، اما همان قدر که این افراد بر تجربه خود اکتفا کرده اند، به همان مقدار کیفیت کار خود را کاهش دادهاند. لازم به ذکر است که حتی اگر افراد متخصص قصد ساخت ویلای چوبی برای خودشان را داشته باشند، قطعاً برای آن محاسبات خاص خود را انجام میدهند، زیرا افراد متخصص از اهمیت این موضوع بیش از دیگران مطلعند.
محاسبات تأسیسات مکانیکی ( آب و فاضلاب)
همانطور که درباره تأسیسات برقی بیان نمودیم که انجام محاسبات آن از چه مزایا و نکات اصولیای برخوردار است، تأسیسات مکانیکی نیز به همین شکل است. در ابتدا لازم است توضیح مختصری درباره تأسیسات مکانیکی ارائه بدهیم. اساساً تأسیسات مکانیکی اشاره به قانون مکانیک سیالات دارد. یعنی قوانین فیزیکیای که بر جریان و حرکات سیالات (آب) حاکم هستند. از این رو تعیین مسیر و سبک و سیاق لولهکشی فاضلاب و آب مصرفی وظیفه اصلی محاسبات تأسیسات است. از آنجایی که نشت آب در هر حالتی برای سازه ضرر داشته و در بسیاری از مواقع تهدیدآمیز است، لذا باید در بررسی و محاسبه تمام اجزای آن دقت لازم را نمود. اگر در ساخت ویلاهای چوبی دقت لازم در این موارد صورت نگیرد، ضربه بزرگی به سرمایهگذاری انجام شده وارد میشود.زیرا تمام هزینههای مالی و وقتی برای ارائه خدمات به ساکنین صورت گرفته است. اگر سیستم جمعآوری و دفع فاضلاب دچار مشکل باشد و نتواند به خوبی خدمات رسانی نماید، عملاً کاربری ویلای چوبی مختل شده و غیرقابل استفاده میگردد. به همین دلیل، ملزم به رعایت اصول مهندسی در طراحی و اجرای تأسیسات مکانیکی هستیم. در این محاسبات حجم آب مورد نیاز و از طرفی حجم فاضلاب دفع شده مورد بررسی قرار میگیرد. تمامی لولهها و مجاری باید متناسب با نیاز انتخاب گردند. فشار آب موضوعی است که برای ساکنین بسیار حائز اهمیت است. اگر در یک ویلای چوبی دو طبقه، اتاق خوابها و حمام (اساساً فضای خصوصی ساکنین) در طبقه دوم باشد و فشار آب برای استحمام کفایت نکند، سطح رضایتمندی ساکنین از ویلای چوبی خود به شدت کاهش خواهد یافت. برای جلوگیری از بروز چنین مشکلاتی باید حتماً و قطعاً محاسبات تأسیسات مکانیکی را قبل از آغاز عملیات اجرایی به اتمام رسانید. در محاسبات تأسیسات، تمام مسیرهای حرکت لولههای انتقال آب شرب و همچنین مسیرهای حرکت لولههای مخصوص حمل فاضلاب، به وضوح مشخص میگردد. شیب لولههای انتقال فاضلاب بسیار مهم است. همچنین قطر لوله مورد نظر، در زیبایی معماری داخلی بسیار موثر است. مسیر انتقال این لوله در زمینه معماری داخلی یکی از اصول لازم توجه است. ساخت ویلا چوبی مراحلی اینچنینی نیز دارد، صرفاً فقط ساختن ویلای چوبی با چوب نیست، بلکه داشتن شاخت درست و به جا از چوب و رفتار آن و همچنین تسلط به نوع عملکرد سیالات و آب، باعث میشود تا خدمات ارائه شده برای ساخت ویلای چوبی تا حد بسیار بالایی ارتقا یافته و به بهترین نحو صورت بگیرد.
مراحل اجرایی
در قسمتهای قبلی این مقاله به بیان و معرفی بخشهای مختلف محاسبات پرداختیم. دانستیم که محاسبات همواره پیش از مرحله اجرا صورت میگیرد. انواع محاسبات مورد نیاز را شناختیم و دانستیم که هر کدام در چه زمینهای باید صورت بگیرند و کارکرد آنها چیست. اکنون در این بخش قصد داریم تا به بیان موارد موجود در زمینه اجرا و ساخت ویلا چوبی بپردازیم. به طور کلی روند ساخت در ساختمانهای معمولی با ویلای چوبی یکسان است، اما در جزئیات و برخی مبانی طبیعتاً تفاوتهایی وجود دارد. اصلیترین تفاوت هم در نوع مصالح ساخت است، که سرمنشأ تمامی تفاوتها و تمایزات است. از این رو مراحل اجرایی در ساخت ویلاهای چوبی از نظر کلی و عنوان فعالیت یکی است اما از نظر نوع عملیات اجرایی ساختمانی متفاوت است. به عنوان مثال ما در ویلای چوبی شاهد عملیات ساختمانی مانند دیوار چینی و بتنریزی و از این نوع امور نیستیم اما به این معنی نیست که اجرای سازه و یا جداکننده فضا نخواهیم داشت. دیوار در ویلای چوبی از جنس چوب است و در سازه بتنی و فولادی از جنس آجر و دیگر مصالح مرتبط. از این رو عناوین و نوع عملیات در کل یکسان است اما در اجرا، شکل و شمایل مراحل ساخت ویلای چوبی متفاوت است. در این بخش قصد داریم توضیح مختصری پیرامون مراحل اجرایی و شیوههای اجرا در ساخت خانه چوبی ارائه دهیم. ضمناً در مقاله صفر تا صد ویلای چوبی نکات مهمی پیرامون ویلای چوبی بیان نمودهایم. در ادامه با آمیتیس همراه باشید.
اجرای پی
در این مرحله، که همانطور که پیش از این بیان کردیم، اولین مرحله عملی در ساخت خانه چوبی است، ابتدا جانمایی صورت میگیرد. یعنی در ابتدا با توجه به مساحت زمین و حریمهایی که باید در نظر گرفته شود، محل قرار گرفتن ویلای چوبی را مشخص میکنند. این کار معمولاً با روش میخکوبی صورت میگیرد. ابتدا 4 گوشه اصلی فضای زیر بنا مشخص میگردد، سپس با ریسمانکشی و یا ریختن گچ محدودهای که باید برای احداث پی کنده شود معین میگردد. این محل ممکن است محلی باشد که باید پی ویلای چوبی بر روی آن اجرا شود و نیازی به حفر نباشد. در این حالت معمولاً نیاز به حفر و اجرای شمع یا همان پایل معمولاً هست. البته نوع تیپ خاک و نتایج آزمایشات مکانیک خاک در این زمینه بسیار موثر است. از آنجایی که سازه چوبی در مقایسه با دیگر سازهها بسیار سبک است، مرحله اجرا پی در ساخت ویلا چوبی چندان گسترده و بزرگ نیست. شاکله اصلی پی از میلگرد و بتن سازهای تشکیل میگردد. به بتن سازهای اصطلاحاً بتن 400 یا 350 میگویند. این اعداد اشاره به وزن سیمان اضافه شده به مخلوط بتن در متر مکعب دارد. یعنی بتن 400 یعنی 400 کیلوگرم سیمان در هر متر مکعب آن استفاده شده است. باز هم تأکید میکنیم، این موضوع کاملاً وابسته به نوع خاک و حجم و اندازه سازه چوبی و محاسباتی که بر این اساس انجام شده است دارد. قطر میلگردها بر اساس محاسبات انجام شده مشخص میگردد. این میلگردها از فولاد تیپ 3 هستند و بسیار در برابر خمش و یا تغییر شکل مقاوم هستند. این میلگردها شبیه به تار و پود فرش، در راستای عمود بر هم قرار میگیرند و با سیم آرماتوربندی به یکدیگر بسته میشوند. سپس با دستگاه، بتن مربوط بر روی آن ریخته میشود. پیش از بتنریزی صفحهای از جنس فولاد در محلهایی که برای استقرار ستونهای چوبی در نظر گرفته شده، نصب و آماده بهرهبرداری میگردد.
تأمین مصالح و حمل و نقل
این بخش از مراحل ساخت ویلای چوبی بسیار مهم است. شاید در ابتدا به نظر نیاید اما در روند ساخت و هزینه ساخت ویلای چوبی خیلی موثر است. اینکه مصالح مورد نیاز به موقع تأمین و در محل پروژه آماده شود، بسیار در سرعت پیشبرد پروژه موثر است. این حمل و نقل خود دارای هزینه است. لذا اگر به درستی در نظر گرفته نشود، با توجه به حجم پروژه ممکن است فشار زیادی را به پروژه تحمیل نماید.
اجرای اسکلت (ستون – تیر – سقف)
پس از آمادهسازی پی و تأمین مصالح لازم، اقدام به ساخت اسکلت مینمایند. اسکلت شامل تمام اجزای سازهای عمودی (ستونها)، اجزای سازهای افقی (تیرها) و اجرای سقف در ترازهای مشخص شده است.
اجرای تأسیسات مکانیکی
بعد از اجرای سطوح افقی سازهای که اصطلاحاً سقف گفته میشوند، نوبت به اجرای تأسیسات مکانیکی میشود. این بخش مربوط به موضوع لولهکشی آب و لولهگذاری فاضلاب است. نکته بسیار مهم در این زمینه، موضوع سلامت اتصالات است. زیرا اگر این مجاری دچار نشتی بشوند، خسارتی که به ویلای چوبی وارد میکنند بیشتر از خسارت وارده به دیگر انواع سازهها است.
اجرای تأسیسات برقی
در این مرحله تمام کلیدها و پریزها، فیوضها، سیمها، کابلها و تمام تجهیزاتی که ممکن است به برق نیاز داشته باشند، نصب میگردند. تمام سیمهای لازم باید در مرحله تأمین مصالح به محل ساخت ویلا چوبی منتقل شده باشد. بعضاً نوع سیمهای مورد استفاده را بر اساس کاربری آنها از رنگهای مختلف انتخاب میکنند تا در زمان سیمکشی و یا مورد استفاده قرار دادن آنها، سریعتر بتوان مسیر آنها را پیدا کرد.
نازککاری
این مرحله در حقیقت مرحله پایانی اجرای تأسیسات و اصطلاحاً سفتکاری است. تمام لولهها و کابلها در این مرحله، زیر پوشش کف و یا سقف پنهان میشوند. این مرحله در ساخت ویلاهای چوبی معادل مرحله گچ و خاک و دیگر مراحل بعدی آن در ساخت ساختمانهای فولادی یا بتنی است. در این مرحله نصب شیرآلات، پنجرهها، درهای داخلی واحد و در ورودی همگی نصب میشوند.
تحویل پروژه
در این بخش، باید تمامی تجهیزات پروژه به طور کامل نصب شده و مورد امتحان و بازرسی قرار گرفته باشند. یعنی پکیج نصب شده باشد و برای مدت کوتاهی جهت بررسی کار کرده باشد. سیستم تهویه نصب شده و مورد بازرسی قرار گرفته باشد. تمام سیستمهای روشنایی نصب و روشن باشند. تمامی مجاری فاضلاب کنترل شود تا گرفتگی نداشته باشند. فشار آب و جریان آب در ساعات مختلف روز بررسی شده باشد. تمام مواردی که مورد استفاده و بهرهبرداری قرار میگیرد، باید در بازه زمانی بین 1 تا 2 هفته کنترل و بررسی گردد. در صورتی که مشکلی در ارائه خدمات به ساکنین وجود نداشت، پروژه قابلیت تحویل را دارد.
برآورد هزینه و عوامل موثر در آن
بر اساس تحقیقات میدانی و مصالح موجود در بازار، پیرامون تمامی مصالح و تجهیزات لازم، برای اعلام قیمت میتوان اقدام کرد. اما به دلیل مشکلات اقتصادی و عدم ثبات در بسیاری از قیمتها، در اینجا تنها حدود هزینه ساخت ویلای چوبی بدون در نظر گرفتن هزینههای مربوط به مراحل اجرای پی، تأسیسات برقی و مکانیکی، حمل و نقل و نازککاری، حدود هزینه ساخت و اجرای اسکلت را به طور غیرقطعی بررسی مینماییم.
در حال حاضر (تاریخ نگارش مقاله) ساخت خانه چوبی با مصالح چوبی آماده شده در داخل کشور، حدوداً مترمکعبی 8 تا 9 میلیون تومان است. اگر قصد داشته باشیم تا از مصالح وارداتی از کشورهای روسیه و یا فندلاند استفاده نماییم، این قیمت تا حدود متر مکعبی 23 تا 24 میلیون تومان افزایش خواهد یافت.