در مورد پرگولا چوبی مطالب زیادی می‌توان بیان نمود، اما اگر بخواهیم به‌طور خلاصه به آن بپردازیم، می‌توانیم 4 ویژگی مهم برای پرگولای چوبی بیان نماییم. این موارد شاید تأثیر مستقیمی در قیمت پرگولا چوبی نداشته باشند، اما برای شناخت ما از پرگولا بسیار مهم هستند.
پرگولا (pergola) در حقیقت به سایه‌بانی گفته می‌شود که بخشی از نور آفتاب را از خود عبور می‌دهد. به بیان ساده‌تر می‌توان گفت پرگولا سایه‌بانی است که همه فضای تحت پوشش آن سایه نیست. اما این سایه‌بان کجا استفاده می‌شود و چرا به این شکل ساخته می‌شود؟
در این مقاله قصد داریم به ارائه توضیحاتی پیرامون پرگولا به‌طور عمومی و همچنین نحوه اجرای پرگولای تمام چوب و پرگولای نما چوب را بیان نماییم. با آمیتیس همراه باشید.
پرگولای چوبی چرا و کجا استفاده می‌شود؟
به‌طورکلی پرگولا در فضای سبز مورداستفاده قرار می‌گیرد. پرگولا به‌نوعی جایگزین آلاچیق است. اما به دلیل خلاقیت به‌کاررفته در آن، دارای تنوع بسیار بیشتری نسبت به آلاچیق است. این موضوع باعث شده است تا روش‌های اجرایی بسیار متنوعی نیز نسبت به آلاچیق داشته باشد. این تنوع روش‌های اجرا، به جنس آن نیز وابسته است. در بخش توضیحات اجرایی این مقاله درباره پرگولا چوبی صحبت خواهیم کرد. همچنین توضیحاتی پیرامون نکات اجرایی پرگولای نماچوب نیز ارائه خواهیم نمود.
پرگولا در فضای سبز مورداستفاده قرار می‌گیرد تا توازنی بتواند بین کاهش دما و حضور نور طبیعی برقرار نماید. اگر بخواهیم سایه‌بان کاملی مانند آلاچیق درس کنیم، می‌توانیم سقف آن را با پوشش‌هایی مانند ورق آهن، شینگن و یا آندولین بپوشانیم. اما سؤال مهم این است که چرا باید سایه کامل ایجاد کنیم؟
دلایل اصلی ساخت پرگولا را می‌توانیم به‌صورت ذیل بیان نام ببریم:
- کاهش دمای فضای تحت پوشش با حفظ میزان مطلوبی از نور طبیعی
- برقراری توازن و تعادل روشنایی بین نور فضای آزاد و نور فضای تحت پوشش
- عبور دادن آب باران در زمان بارندگی از سقف پرگولا
این موارد دلایل اصلی طراحی پرگولا هستند. در حقیقت این موارد سؤال‌هایی هستند که طراح از خود می‌پرسد:
- آیا نیاز به سایه کامل داریم؟ آیا نیاز داریم تا به‌طور کامل جلوی عبور نور را بگیریم؟
- چطور می‌توانیم فضایی را ایجاد کنیم که هم سایه باشد، هم اینکه وقتی از آن خارج می‌شویم، چشم اذیت نشود؟
- چطور می‌توانیم بارش باران را حس کنیم اما چندان خیس نشویم؟
پاسخ به این پرسش‌های منجر به طراحی پرگولا شده است. در ادامه هر یک از آن‌ها را به‌اختصار توضیح می‌دهیم.
توازن نور و سایه
در بسیاری از مناطق، در محوطه‌ای که برای نشستن در فضای سبز ایجاد می‌کنیم، نیازی نیست تا به‌طور کامل راه نفوذ نور را ببندیم.
سؤالی که مطرح می‌شود این است که چرا از سایه‌بان استفاده می‌کنیم؟ پاسخ واضح است، برای در امان ماندن از گرمای ناشی از تابش خورشید. حال در ادامه این موضوع مطرح می‌شود که اگر بتوانیم در کنار کاهش دما، نور طبیعی را نیز داشته باشیم، اتفاق جالبی خواهد افتاد. هم از مزایای نور خورشید می‌توانیم بهره ببریم، هم اینکه از گرما در امان بمانیم. این موضوع به‌سلامت ما بسیار کمک می‌نماید. می‌توانیم بدون اینکه دچار آفتاب‌سوختگی شویم، میزان نور مورد نیاز بدن را دریافت نماییم.
هرچند مزایای دیگری نیز می‌توان برای پرگولای چوبی و یا به‌طورکلی پرگولا در نظر گرفت.
بارها برای همه ما اتفاق افتاده است که وقتی از سایه به فضای باز می‌رویم، نور چشمان ما را اذیت می‌کند و ما مجبور به بستن چشمان خود می‌شویم. با استفاده از ساختار پرگولا به این موضوع به حداقل خود می‌رسد.
این باعث می‌شود تا هم به هدف ایجاد سایه برسیم، هم بتوانیم توازنی بین فضای سایه و فضای باز از نظر میزان نور ایجاد کنیم. در حقیقت با حفظ بخش قابل‌توجهی از نور، دمای محیط را کاهش می‌دهیم.
تجربه باران زیر پوشش سقف
این حس یکی از خاص‌ترین اهداف پرگولا است. در حین اینکه زیر پوشش سقف قرار دارید، در صورت بارش باران، خیس خواهید شد و باران را احساس می‌کنید.
از منظری دیگر می‌توان پرگولا را تداعی‌گر درخت دانست. وقتی در سایه درخت قرار دارید، حضور نور را نیز تجربه می‌کنید، چون نور از لابه‌لای برگ‌های درخت عبور می‌نماید. از طرفی وقتی باران می‌بارد، بخش قابل‌توجهی از باران به فضای زیر درخت نیز می‌رسد. با این تفاسیر می‌توان این نتیجه را گرفت که با ساخت هر نوعی از پرگولا، چه پرگولای فلزی چه پرگولا چوبی یا هر جنس دیگری، در حقیقت فضای نشستن در سایه درخت را بازسازی می‌نماییم.
اگر بخواهیم موارد فنی پرگولا را به‌صورت فهرست‌وار بیان نماییم، به موارد زیر اشاره می‌کنیم:
- عبور نور طبیعی به میزان بین 80 تا 50 درصد
- کاهش دمای محیط بین 15 تا 40 درصد
- عبور آب باران حداقل به میزان 60 تا 70 درصد در زمان بارندگی
عوامل مؤثر در قیمت پرگولا چوبی
تمام مواردی که ممکن است در قیمت تمام‌شده و یا قیمت اجراشده پرگولای چوبی اثر مستقیم داشته باشند، مربوط به بحث خرید مصالح و دستمزد اجرا خواهند شد. قیمت پرگولا چوبی به‌طور مستقیم وابسته به قیمت چوب، آهن، بتن و نیروی متخصص است. ازاین‌رو دانستن موارد فنی، در برآورد حدود هزینه به شما کمک شایانی می‌نماید. هرچند، مساحت مورد نظر برای اجرای پرگولا نیز در این برآورد مؤثر است. هر مقدار مساحت بیشتری را مد نظر داشته باشیم، تعداد تیرهای سازه‌ای و حجم چوب یا آهن مورداستفاده بیشتر خواهد شد و این تأثیر بسیار زیادی در قیمت پرگولا چوبی مد نظر ما خواهد داشت. در ادامه به ارائه توضیح مختصری پیرامون نحوه اجرای پرگولا پرداخته‌ایم.
پرگولا چوبی و موارد مهم فنی و اجرایی
همان‌طور که در بخش قبل بیان نمودیم، هدف از ساخت پرگولا کاهش دمای سطح سایه با حفظ میزان مطلوبی از نور است. در ادامه به بیان مواردی پیرامون نکات فنی و اجرایی پرگولا مانند نحوه اجرای زیرسازی مناسب پرگولای چوبی، نوع چوب مناسب استفاده، موارد مؤثر در قیمت پرگولا چوبی و مواردی از این قبیل خواهیم پرداخت.
جنس چوب مورداستفاده در پرگولا
با توجه به توضیحاتی که در بخش‌های قبل ارائه نمودیم، چون پرگولا در فضای سبز اجرا می‌شود و در معرض بارش باران قرار خواهد گرفت، اگر پرگولا چوبی باشد یا از روکش چوب در آن استفاده شود، بهترین گزینه موجود چوب ترمو، معروف به ترمو وود (Thermo Wood) است.
نکته بسیار مهم دراین‌باره، ابعاد ترمو وود موجود در بازار است. برای تعیین ابعاد سازه پرگولای چوبی و یا پرگولای روکش چوب، دانستن ابعاد جنس موجود در بازار بسیار مهم است. زیرا مانع از پرت چوب و تحمیل هزینه اضافی به پروژه خواهد شد. این موضوع نقش مستقیمی در تعیین قیمت پرگولا چوبی با استعلام قیمت از چوب ترمو دارد. باید ابعاد سازه متناسب و بر اساس ضریب درستی از ابعاد ترمو وود موجود در بازار باشد.
ابعاد ترمو وود موجود در بازار در حال حاضر به شرح زیر است:
| ردیف | موضوع | توضیح |
| 1 | ضخامت (میلی‌متر) | 19 – 26 – 42 |
| 2 | عرض (میلی‌متر) | 42 -70 – 92 – 115 -140 |
| 3 | ارتفاع (متر) | 3 – 4 |
انواع پرگولا از نظر جنس سازه
پرگولای مورد نظر ما در این مقاله، پرگولای آهنی با روکش چوب و پرگولای ساخته‌شده از چوب است.
پرگولای آهنی با روکش چوب مزایای قابل‌توجهی دارد:
- ارزان‌تر است: اسکلت اصلی با آهن ساخته می‌شود که قیمت تمام‌شده آن بسیار از چوب ارزان‌تر است. سپس با انتخاب چوب مناسب با ابعاد بهینه، روکش چوب می‌شود. این کار باعث می‌شود تا حجم چوب قابل‌استفاده تا حد بسیار مناسبی کاهش یابد.
- مقاوم‌تر است: مقاومت آهن در برابر عوامل طبیعی بسیار از چوب بیشتر است و در صورت بروز مشکل، ساده‌تر از چوب قابل تعمیر است.
پرگولای چوبی نکات قابل‌توجهی دارد که در شرایط مورد نظر، غیرقابل‌رقابت است:
- حس حضور در طبیعت را به‌خوبی منتقل می‌نماید.
- قابلیت استفاده از ابزار و هنر نجاری و خراطی را دارد و می‌تواند به یک اثر هنری خاص تبدیل شود.
- بسیار زیبا است. اصالت پرگولا با چوب است.
و مواردی از این قبیل است.
موارد مهم فنی و اجرایی پرگولا چوبی
همان‌طور که گفتیم، پرگولا به دلیل گستره خلاقیتی که نسبت به آلاچیق دارد، روش‌های اجرایی بیشتری نیز نسبت به آن دارد. مدل‌ها و طرح‌های بسیار زیادی برای پرگولای چوبی وجود دارد. اما به‌طورکلی روش اجرای زیرسازی و ستون‌های آن‌ها به یک شکل است. در ادامه به بیان مواردی پیرامون موضوع اجرای پایه‌های پرگولا خواهیم پرداخت. با آمیتیس همراه باشید.
زیرسازی اولیه:
برای ساخت پرگولا، ابتدا محیطی که قرار است تحت پوشش آن قرار بگیرد، باید کف‌سازی شود. منظور از کف‌سازی اجرای یک سطح نازک از بتن است. این بتن، علاوه بر اینکه از تماس مستقیم کفش و یا کف پا با خاک جلوگیری می‌نماید، باعث ایجاد فضایی صاف برای قرار دادن وسایل در محوطه تحت پوشش پرگولا می‌شود. همچنین باعث می‌شود تا برای اجرای کفپوش، فضایی صاف و قابل اسفاده داشته باشیم.
در مواقعی که لازم است تا سطح تحت پوشش با خاک تماس داشته باشد، تنها بخش‌هایی که پایه‌های چوبی سازه‌ای در آن قرار می‌گیرند را با بتن اجرا می‌کنیم.
فراموش نکنید، این بتن، از نوع بتن دانه‌درشت با عیار 250 باید اجرا شود و ارتباطی با بتن مگر (بتن با عیار 150) ندارد.
اتصالات سازه های چوبی ؛ بررسی و معرفی
نحوه اجرای اتصال پایه چوبی به کف:
برای اجرای محل قرار گرفتن پایه چوبی، باید به روش زیر عمل کنید:
1-2- ابتدا محل قرارگیری را با اسپری رنگ مشخص کنید.
2-2- سپس با مشورت مهندس طراح، نبشی‌های خاصی با طول بال بین 150 تا 250 میلی‌متر (15 تا 25 سانتی‌متر) که در اصطلاح اجرایی به آن ال‌گونیا (EL-Gonia) گفته می‌شود در چهار طرف پایه، روی بتن قرار دهید. لازم به ذکر است که معمولاً قاعده پایه‌ها به شکل مربع یا مستطیل است.
2-3- وسط هر بال نبشی را متناسب با بولتی که برای نصب پرگولا چوبی باید مورداستفاده قرار بگیرد، سوراخ بزنید.
2-4- سپس، آن بال از نبشی که روی زمین است را با استفاده از رول بولت، به بتن متصل نمایید. اجرای رول‌بولت در بعضی مواقع همراه با تزریق چسب اپوکسی صورت می‌گیرد. بدین ترتیب نبشی‌ها بر روی بتن محکم می‌شوند.
2-5- سپس پایه چوبی را مابین بال عمودی نبشی‌ها قرار داده و بر اساس دستور مهندس محاسب، بولت دو سر رزوه مورد نظر را از دو نبشی و پایه چوبی عبور داده، دو سر بیرون مانده را، با واشر و مهره، به‌خوبی محکم نمایید.
به‌این‌ترتیب مطالبی پیرامون تعریف و مفهوم پرگولا، انواع پرگولا اعم از آهنی با روکش چوب و یا پرگولا چوبی، نحوه اجرای آن و موارد فنی مهم در اجرا و همچنین مؤثر در قیمت پرگولا چوبی بیان نمودیم. این موضوع به شما کمک می‌کند تا در انتخاب استفاده از پرگولا در فضای خصوصی اطراف ویلای چوبی خود، بتوانید به‌درستی تصمیم بگیرید. داشتن پرگولای چوبی در فضای باز و یا فضای سبز خصوصی اطراف ویلای چوبی، می‌تواند به زیبایی ویلای شما بیفزاید و محیطی آرام و باب طبع را، خارج از فضای ویلای شما فراهم آورد. در این زمینه با کارشناسان آمیتیس تماس بگیرید.
